Search

Ψυχολογικές προσεγγίσεις: Παιδιά, γονείς, σχολείο και ρατσισμός.

Ηλίας Νταγλαράκης.

Ψυχολόγος Απόφοιτος Α.Π.Θ με εξειδίκευση στην Κλινική –  Γνωσιακή Ψυχολογία.

 

Οι νέοι άνθρωποι στην προσπάθεια τους να αποκτήσουν μια ταυτότητα και μια εικόνα για τον εαυτό τους (για το ποιοι είναι δηλαδή) και προκειμένου να ισορροπήσουν με τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους και να αισθανθούν ασφάλεια, υποπίπτουν συχνά σε σφάλματα, διαστρεβλώνοντας τόσο την εικόνα που έχουν για τον εαυτό τους όσο και για τους άλλους ανθρώπους. Στα πρώτα χρόνια της ζωής του, ένας νέος άνθρωπος μπορεί να επηρεαστεί πολύ από τους σημαντικούς άλλους για εκείνον, δηλαδή την μητέρα του και τον πατέρα του, τον παππού του, τη γιαγιά του ή τους πολύ στενούς του συγγενείς. Για αυτόν τον λόγο τα πρότυπα που έχουμε είναι πολύ σημαντικά, γιατί μπορεί να επηρεάσουν την εξέλιξη και διαμόρφωση της προσωπικότητας μας, για όλα τα υπόλοιπα χρόνια της ζωής μας. Ο φόβος και η ανασφάλεια της εποχής μας είναι τα κυρίαρχα συναισθήματα στη ζωή ενός νέου ανθρώπου. Αυτά τα συναισθήματα ακολουθούνται σχεδόν πάντοτε και καλύπτονται από το αίσθημα του θυμού.

Ένας θυμωμένος νέος άνθρωπος είναι δυνατόν να τα βάλει με τους πάντες γύρω του, αν δεν παίρνει τις απαντήσεις που αναζητεί στις απορίες του, σε σχέση με αυτά που του συμβαίνουν στη ζωή. Αυτό που πρέπει να κάνει ο κάθε γονιός είναι να επιδεικνύει μια σθεναρή και σταθερή στάση αποδοκιμασίας προς κάθε φαινόμενο ρατσισμού ή βίας. Ο γονιός ενισχύει παράλληλα, μέσα από το δικό του παράδειγμα, την πίστη του και την εμπιστοσύνη των παιδιών του απέναντι σε οποιοδήποτε συνάνθρωπό του, ανεξάρτητα από ποια χώρα προέρχεται ή το χρώμα του δέρματος του. Κατευθύνοντας εξάλλου το παιδί του σε παρέες συνομηλίκων και σε δραστηριότητες (όπως ο αθλητισμός) που δεν κοιτούν τους ανθρώπους στο χρώμα τους ή την καταγωγή τους, κάνει το πρώτο βήμα για να μην διαχωρίζει τους ανθρώπους μεταξύ τους. Η δική του στάση θα αποτελέσει την αφετηρία και τη στήριξη για να αρχίσει ο θυμός του παιδιού του να κατευνάζεται και να διοχετεύεται με τέτοιο τρόπο, που θα τον βοηθήσει να βλέπει τα πράγματα στη ζωή του μέσα από μια πιο υγιή ματιά.

Το σχολείο εξάλλου αποτελεί έναν άλλον πολύ σημαντικό φορέα που θα πρέπει να έχει τα μάτια του ανοιχτά στην κοινωνία καθώς δεν αποτελεί μόνον φορέα γνώσης αλλά και φορέα κοινωνικοποίησης των μαθητών. Ένα κλειστοφοβικό σχολείο μοιάζει παράλληλα και αποκομμένο από τον έξω κόσμο. Αντίθετα, ένα σχολείο ανοικτό και ευαίσθητο που θα συμβάλει στη δημιουργία επιστημονικών ομάδων που θα επισκέπτονται και θα συνομιλούν με τους γονείς και τους μαθητές, έχει περισσότερες πιθανότητες να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις των καιρών.

Γονείς και εκπαιδευτικοί θα πρέπει να συνεργάζονται πολλές φορές το χρόνο μεταξύ τους διοργανώνοντας διαλέξεις με θέματα όπως: η ανάπτυξη και η εξέλιξη της προσωπικότητας του παιδιού και του εφήβου, ανησυχίες σε θέματα κοινωνικού αποκελεισμού, φαινόμενων ενδοσχολικής βίας (bullying), φαινόμενων ρατσισμού κ.α Η επιτυχία σε έναν κόσμο που περιστρέφεται γύρω από αυτή δεν περιορίζεται μόνο στη επίδοση. Περιλαμβάνει κι έναν κόσμο που έχει την περιέργεια να μάθει για το τι συμβαίνει γύρω του, να διευρύνει τον πνευματικό του ορίζοντα και να έχει την ικανότητα αυτά που μαθαίνει να τα χρησιμοποιεί προς όφελος του.