Αφιέρωμα στους καραβομαραγκούς Δούκα Γιαμουγιάννη, Ανδρέα Λιόλιο και στους προγόνους τους
Στην κατάμεστη αίθουσα του Πολυκέντρου, σε έντονα νοσταλγικό και συγκινητικό κλίμα, πραγματοποιήθηκε με μεγάλη επιτυχία, η εκδήλωση – προβολή του ντοκιμαντέρ, στο πλαίσιο των πολιτιστικών εκδηλώσεων της Aegean Regatta 2025, για την Ξυλοναυπηγική Παράδοση του Πλωμαρίου. Αφιέρωμα στους καραβομαραγκούς Δούκα Γιαμουγιάννη, Ανδρέα Λιόλιο και στους προγόνους τους.
Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους ο Αντιδήμαρχος Πλωμαρίου κ. Μαλιαρός Δημήτρης και ο Αντιπρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής Aegean Regatta 2025 και Πρόεδρος της Επιτροπής Ανοικτής Θάλασσας της Ελληνικής Ιστιοπλοϊκής Ομοσπονδίας κ. Καλογερόπουλος Κων/ντινος και εκ μέρους της Γεν. Γραμματείας Αιγαίου, η κ. Ειρήνη Χιωτέλλη Προϊσταμένη του Τμήματος Πολιτισμού.. Συγκινητική ήταν η παρουσία των συγγενών– σύζυγοι, αδέλφια, παιδιά, εγγόνια κ.ά- φίλοι των καραβομαραγγών μας, που έφυγαν πολύ νωρίς και ανεπάντεχα. Πολλοί ήταν οι ιστιοπλόοι της Aegean Regatta, φίλοι του Συλλόγου μας και της ξυλοναυπηγικής τέχνης από τη Μυτιλήνη και προφανώς από το Πλωμάρι.
Την εκδήλωση χαιρέτησε ο Αντιπρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής κ. Καλογερόπουλος, λέγοντας ότι το αντάμωμα της Aegean Regatta με την παράλληλη εκδήλωση μας για τους καραβομαραγκούς ήταν ιδιαίτερα σημαντική γι αυτό και την ενέταξαν από την αρχή στο πρόγραμμα του θεσμού της Regatta. Για το λόγο αυτό, προσέφερε τιμητικό αναμνηστικό μετάλλιο στην Πρόεδρο του Συλλόγου “Το Πόλιον” , κ. Μυρσίνη Βαρτή- Ματαράγκα.
Στη συνέχεια, η Πρόεδρος του Συλλόγου αναφέρθηκε στα, μέχρι τώρα, αποτελέσματα των προσπαθειών του Συλλόγου για τη διάσωση και την ανάδειξη της ξυλοναυπηγικής τέχνης, των παραδοσιακών καϊκιών και της ναυτοσύνης γενικότερα του Πλωμαρίου, της Λέσβου και του Αιγαίου, με την ολοκλήρωση του Ντοκιμαντέρ που προβλήθηκε και του Λευκώματος που θα παρουσιαστεί σε επόμενη εκδήλωση, αφιερωμένα στους καραβομαραγκούς μας, που έφυγαν πρόωρα και σχεδόν ταυτόχρονα το 2021, στους προγόνους τους, στους μαστόρους των ταρσανάδων και γενικότερα στη ναυτοσύνη του Αιγαίου.
Το Πλωμάρι αποτελούσε έναν από τους σημαντικότερους ναυτότοπους στο Αιγαίο. Εδώ και τρεις αιώνες περίπου, η ναυπηγική και η ναυτική παράδοση γνώρισαν μεγάλη ακμή και φήμη στις θάλασσες του Αιγαίου, της Μεσογείου και του Εύξεινου Πόντου με τα καλοτάξιδα πλωμαρίτικα καΐκια.
Οι αποδείξεις της ναυτικής δραστηριότητας των Πλωμαριτών από τα μέσα του 18ου αιώνα είναι πολλές και ο εμπορικός στόλος του Πλωμαρίου ήταν από τους μεγαλύτερους του Αιγαίου, όπως αναφέρεται από πολλούς.
Στη συνοικία Ταρσανάς του Πλωμαρίου, όπου κατοικούσε ο ναυτικός πληθυσμός της πόλης, λειτουργούσαν τουλάχιστον τέσσερις οργανωμένοι ταρσανάδες από τα μέσα του 19ου αιώνα αν και τα ιστορικά δεδομένα μας οδηγούν στην υπόθεση ότι πρέπει να υπήρχε και πολύ παλιότερη, δυναμική ναυπηγική δραστηριότητα.
Η τεχνική των Γιαμουγιάννηδων με τα «μισομόδελα» είναι μοναδική στην αιγαιοπελαγίτικη παράδοση, όπου τα σκαριά «χτίζονται» με νομείς και όχι με ισάλους.
Πέρα από την πλωμαρίτικη “μαστοριά”, σημαντική ήταν και η συμβολή της ποιότητας των υλικών που χρησιμοποιούσαν στην κατασκευή των καϊκιών και ιδιαίτερα των ξύλων των πεύκων, τα οποία στην περιοχή μας είναι πλούσια σε ρητίνη. .
Στην πολύ πρόσφατη ιστορία της ναυτικής-ναυπηγικής τέχνης του Πλωμαρίου συμβάλλαμε και εμείς σημαντικά- μεταξύ των άλλων- με την “υιοθέτηση” του καϊκιού “Άγιος Νικόλαος” με μεγάλη πολιτισμική – πολιτιστική αξία, καθώς, σύμφωνα με την, από το 2018, απόφαση του ΥΠΟΑ «αποτελεί αξιόλογο υλικό τεκμήριο της ξυλοναυπηγικής τέχνης, της ναυτικής παράδοσης και της νεότερης πολιτιστικής κληρονομιάς» Τώρα στολίζει μια στεριανή γωνιά του λιμανιού του Πλωμαρίου και συμβολίζει την ανάγκη διάσωσης και ανάδειξης των παραδοσιακών σκαριών και της ξυλοναυπηγικής τέχνης, άμεσα συνδεδεμένης με τη ναυτοσύνη του Ελληνισμού, αλλά και την, τριών αιώνων ναυτοσύνη του Πλωμαρίου. Τέλος, ευχαρίστησε θερμά τη Γεν. Γραμμ. Αιγαίου και Νησιωτικής. για την ευγενική χορηγία της, όπως και την Ποτοποιία Πλωμαρίου Ισιδώρου Αρβανίτη, καθώς και όλους όσοι βοήθησαν, κατά τον οποιονδήποτε τρόπο, στην έκδοση του λευκώματος και του ντοκιμαντέρ.
Στη συνέχεια προβλήθηκε το Ντοκιμαντέρ με θέμα την Ιστορία, Διάσωση και Ανάδειξη της προαιώνιας Ξυλοναυπηγικής Τέχνης στο Αιγαίο με παράδειγμα το Πλωμάρι, προκαλώντας έντονο ενδιαφέρον και συγκίνηση με συχνά χειροκροτήματα.
Στη λιτή δεξίωση που ακολούθησε, οι συζητήσεις μεταξύ των θεατών και οι απόψεις που εκφράστηκαν έδειξαν τη θετική επίδραση της εκδήλωσης μας .
