Search

Σαν σήμερα: Γεώργιος Ιακωβίδης, ο κορυφαίος Έλληνας ζωγράφος από τα Χύδηρα της Λέσβου

Σαν σήμερα πριν απο 170 χρόνια γεννήθηκε στα Χίδηρα της Λέσβου ο κορυφαίος Έλληνας ζωγράφος Γιώργος Ιακωβίδης

Ο Γεώργιος Ιακωβίδης γεννήθηκε στα Χύδηρα της Λέσβου το 1853. Υπήρξε μαθητής στη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας με δάσκαλο του το Νικηφόρο Λύτρα και στη συνέχεια μετέβη με υποτροφία στη Βαυαρική Ακαδημία των Καλών Τεχνών με δάσκαλούς του τον Gabriel Von Max, L. Löfftz και W. Lindenschmit. Πολύ γρήγορα διακρίνεται για το ταλέντο του τόσο στις σχολές που φοιτά όσο και σε διεθνείς εκθέσεις. Καταξιώνεται  στους καλλιτεχνικούς κύκλους της εποχής  και το έργο του αποκτά ευρύτερη κοινωνική αποδοχή. Ιδρύει σχολή ζωγραφικής το 1888 στο Μόναχο την οποία διατηρεί μέχρι το 1898. Επιστρέφει στην Αθήνα με πρόταση της Ελληνικής Κυβέρνησης για να αναλάβει τη διεύθυνση της νεοϊδρυθείσας Εθνικής Πινακοθήκης το 1900. Παράλληλα  λίγα χρόνια αργότερα αναλαμβάνει τη διδασκαλία στο μάθημα Ελαιογραφίας στη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας της οποίας διορίζεται διευθυντής το 1910.

Περισσότερα στοιχεία μπορείτε να βρείτε στο σύνδεσμο του Ψηφιακού Μουσείο Τέχνης Γεώργιος Ιακωβίδης: https://jakobides-digital-museum.gr/el/to-mouseio.html

Το Ψηφιακό Μουσείο «Γεώργιος Ιακωβίδης», στα Χύδηρα της Λέσβου, γενέτειρα του ζωγράφου, είναι το πρώτο εξ ολοκλήρου Ψηφιακό Μουσείο Τέχνης στην Ελλάδα. Διαμορφωμένο σύμφωνα με ειδική μουσειολογική μελέτη βασισμένη στις νέες τεχνολογίες, αναδεικνύει πιστά τη ζωή και το έργο του καταξιωμένου Έλληνα ζωγράφου μέσα από μια ποικιλία ηλεκτρονικών συστημάτων ψηφιακής προβολής και διάδρασης. Τα έργα που παρουσιάζονται στο μουσείο είναι όλα ψηφιακές αναπαραγωγές. Μέσα από θεματικές ενότητες και με τη χρήση διάφορων  τεχνασμάτων, όπως ο μεγεθυντικός φακός, η απομόνωση στοιχείων του πίνακα κατά την ανάλυσή του, η σύγκριση με άλλα έργα είτε του ίδιου του Ιακωβίδη είτε των δασκάλων του, καθώς και με τον συνδυασμό αφήγησης και γραφικών το Ψηφιακό Μουσείο «ζωντανεύει» τα έργα κάνοντάς τα πιο οικεία στον επισκέπτη.

Η δημιουργία του Ψηφιακού Μουσείου «Γεώργιος Ιακωβίδης», αποτελεί πρωτοβουλία του Μορφωτικού και Πολιτιστικού Ιδρύματος “Ν.Γ. ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ”. Στόχος του είναι να λειτουργεί ως τόπος συνάντησης της Τεχνολογίας με την Τέχνη προσφέροντας στον επισκέπτη κάθε ηλικίας μιαν εικαστική εμπειρία με σκοπό την απόλαυση και τη γνώση.

 

Ο Γεώργιος Ιακωβίδης είναι ένας από τους κορυφαίους Έλληνες ζωγράφους του 20ου αιώνα. Ως ο κατεξοχήν εκπρόσωπος της ακαδημαϊκής ζωγραφικής της Ελλάδας συνθέτει στα έργα του την ελληνική πραγματικότητα της εποχής του ιδωμένη μέσα από τον γερμανικό ιμπρεσιονισμό. Το τοπίο, η προσωπογραφία, η ηθογραφία, η νεκρή φύση θα απασχολήσουν τον Γεώργιο Ιακωβίδη. Αυτό όμως που  αποτυπώνει ξεχωριστά ο ζωγράφος, είναι τα παιδιά κι ο κόσμος τους. Είναι κι ο δικός του ιδιαίτερος τρόπος να απεικονίσει την αντίθεση της ζωής μέσα από τις μορφές των παιδιών και των γερόντων που συνυπάρχουν σε πολλούς πίνακές του.


Η ζωή του

Ο Γεώργιος Ιακωβίδης γεννήθηκε στα Χύδηρα της Λέσβου στις 11 Ιανουαρίου 1853. Το ενδιαφέρον του για την τέχνη γεννήθηκε πολύ νωρίς. Ήδη, από  τα μαθητικά του χρόνια στη Σμύρνη και τη Μαγνησία της Μικράς Ασίας, σκάλιζε πρόσωπα πάνω σε ξύλο. Έτσι, η οικογένειά του τον έστειλε στην Αθήνα, στο «Σχολείον των Τεχνών» του Πολυτεχνείου. Εκεί, από το 1870, σπούδασε γλυπτική και ζωγραφική με δασκάλους τον Λεωνίδα Δρόση και τον Νικηφόρο Λύτρα.

Πηγή εικόνας: atexnos.gr | Τα πρώτα βήματα. 1890-1900. Γ. Ιακωβίδης.

Γρήγορα ξεχώρισε,  κέρδισε την αγάπη των δασκάλων του και αποφοίτησε με άριστα στις 19 Μαρτίου του 1877. Κατά τη διάρκεια των σπουδών του κέρδισε τέσσερις φορές το πρώτο βραβείο της σχολής του. Με την κρατική υποτροφία που κέρδισε για τη συνέχεια των σπουδών του, γράφτηκε στην Ακαδημία Καλών Τεχνών του Μονάχου. Διευθυντής εκεί  είναι ο Καρλ Τέοντορ φον Πιλότυ, ο οποίος υπήρξε και δάσκαλος του Νικηφόρου Λύτρα.


Το έργο του

Στο Μόναχο ο Γεώργιος Ιακωβίδης ενδιαφέρεται πια μόνο για τη ζωγραφική. Δάσκαλοι του ήταν ο Λούντβιχ φον Λαιφτς,  ο Βίλχελμ Λίντεσμιτ κι ο Γκάμπριελ φον Μαξ. Και πάλι ο Ιακωβίδης θα βραβευθεί για έργα του στη διάρκεια των σπουδών του. Το 1833 ολοκληρώνει τη φοίτηση του στην Ακαδημία Καλών Τεχνών και ανοίγει στο Μόναχο ένα εργαστήριο ώστε να εργάζεται συστηματικά. Γίνεται μέλος της Ένωσης Καλλιτεχνών του Μονάχου, μέλος της Εταιρίας Καλλιτεχνών του Μονάχου και ορίζεται κριτής στις ετήσιες εκθέσεις των επόμενων ετών.

Πηγή εικόνας: wikipedia.org | Παιδική συναυλία. 1884-90. Γ. Ιακωβίδης.

Κερδίζει πολλά διεθνή βραβεία και διακρίσεις στην Αθήνα, στο Μόναχο, στο Παρίσι, στη Βρέμη, στο Βερολίνο, στην Τεργέστη. Είναι η περίοδος που θα δημιουργήσει τα πιο σημαντικά του έργα. Εδραιώνεται έτσι ως ένας από τους πιο σημαντικούς ζωγράφους της εποχής του. Το 1900 η Αθήνα θα τον καλέσει να επιστρέψει στην πατρίδα και να αναλάβει την οργάνωση της Εθνικής Πινακοθήκης.


Η πορεία του στην Ελλάδα

Η θέση του και οι ευθύνες στην Εθνική Πινακοθήκη περιορίζει την καλλιτεχνική του δραστηριότητα. Ωστόσο τέσσερα χρόνια μετά θα δεχτεί και τη θέση του καθηγητή στην Καλλιτεχνική Σχολή του Πολυτεχνείου Αθηνών ως διάδοχος του Νικηφόρου Λύτρα στην έδρα της ελαιογραφίας. Το εργαστήρι του ήταν σε μια από τις αίθουσες του Πολυτεχνείου του κεντρικού κτιρίου.

Γεώργιο Ιακωβίδης: Ο ζωγράφος της παιδικής ηλικίας - Ατέχνως
Πηγή εικόνας: atexnos.gr | Μικρή Μεγαρίτισσα. 1890- 1900. Γ. Ιακωβίδης.

Εντύπωση προκαλούσε η πολυτέλεια αυτού του «ζωγραφείου», όπως αναφέρεται το εργαστήρι. Κι αυτό ήταν μεν επιρροή της Γερμανικής σχολής και της εποχής της, αλλά ήταν και η άποψη του ίδιου του ζωγράφου για την ιδέα που είχε για την τέχνη γενικά. Θεωρούσε πως αυτή η μεγαλοπρεπής ατμόσφαιρα άξιζε στην καλλιτεχνική δημιουργία. Ήταν βέβαια κι η θέση του Ιακωβίδη ως προσωπογράφου της αριστοκρατίας που επέβαλε αυτή την πολυτέλεια.

Το 1914 ο Γεώργιος Ιακωβίδης θα τιμηθεί με το Αριστείον των Γραμμάτων και των Τεχνών, το 1926 με την ίδρυση της Ακαδημίας των Αθηνών είναι ανάμεσα στους πρώτους ακαδημαϊκούς της  χώρας. Το 1930 θα υποχρεωθεί να εγκαταλείψει τη θέση του διευθυντή της Ανώτατης Σχολής Καλών Τεχνών, στα πλαίσια της αναδιοργάνωσής της, θέση  που κατείχε για 20 χρόνια. Θα προλάβει να εκφράσει την έντονη αντίθεσή του σε όλες τις νέες καλλιτεχνικές κατευθύνσεις και ρεύματα όπως στον φοβισμό τον εξπρεσιονισμό. Θα πεθάνει στην Αθήνα στις 13 Δεκέμβρη του 1932.


Η ζωγραφική

Αναμφίβολα ο Γεώργιος Ιακωβίδης αποτελεί χαρακτηριστικό εκπρόσωπο της ακαδημαϊκής παράδοσης και του πνεύματος  του Μονάχου. Υπήρξε ο ζωγράφος της αριστοκρατίας και των συντηρητικών αστών  της εποχής του. Στα θέματά του διστάζει να προχωρήσει σε καινοτομίες και ριζοσπαστικές επιλογές. Είναι όμως αναμφίβολα η πλαστική του δεινότητα και η δυναμική  τεχνική του που τον ξεχωρίζουν και τον μεγιστοποιούν ως καλλιτέχνη. Μέσα από τις αριστοτεχνικές του προσωπογραφίες αναδεικνύονται σπουδαία χαρακτηριστικά της ανθρώπινης έκφρασης. Η σύλληψη κι η ερμηνεία της πραγματικότητας, η σαφήνειά του στην απόδοση των συναισθημάτων και των ψυχικών καταστάσεων, η χρωματική του ευαισθησία και η προσεκτική του παρατήρηση είναι αποδείξεις των μεγάλων ζωγραφικών του δυνατοτήτων.

68 Ιακωβίδης Γεώργιος ideas | ζωγράφοι, καλλιτέχνες, πίνακες ζωγραφικής
Πηγή εικόνας: atexnos.gr | O μικρός καστανάς. 1890-1900. Γ. Ιακωβίδης.

Συνθέτει δημιουργικά και ξεχωριστά τον ακαδημαϊκό ρεαλισμό με τον γερμανικό ιμπρεσιονισμό και αποδίδει έτσι την εποχή του με τη δική του ματιά. Οι σκηνές των μικρών παιδιών στα χέρια των ηλικιωμένων, οι λεπτομέρειες στις αντιδράσεις ή τις κινήσεις, οι μορφές, ο τρόπος που φωτίζονται τα πρόσωπα κι οι χώροι ζωντανεύουν τους ήχους και τους ανθρώπους. Μας κάνουν συμμετέχοντες στις αισθήσεις και τα συναισθήματα. Κι είναι αυτό ένα κύριο ζητούμενο της τέχνης.


Ακολουθεί βίντεο με αφιέρωμα στον ζωγράφο Γεώργιο Ιακωβίδη:


Πηγη: MAX MAG Σταυρούλα Γιώτη, 

Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν σ’ αυτό το άρθρο:

  • Χρύσανθος Χρήστου (2006). Οι μεγάλοι Έλληνες ζωγράφοι: Γεώργιος Ιακωβίδης: Πινακοθήκη του Νεου Ελληνισμού.
  • Ηρακλής Κακαβάνης: Γεώργιος Ιακωβίδης: ο ζωγράφος της παιδικής ηλικίας.  Ανάκτηση από : atexnos.gr (Τελευταία Σύνδεση 10/01/2022)
  • https://jakobides-digital-museum.gr/el/g-iakovidis/timeline.html