Search

Ο Ιμπραήμ της Μόριας και οι Μικρασιάτες πρόσφυγες στο Χαλέπι

Νατάσα Παπανικολάου, Βαρβάρα Γκιγκιλίνη

¨Συγνώμη που με βλέπετε σε αυτά τα χάλια” μας λέει ο Ιμπραήμ. Βλέπω τον εαυτό μου στον καθρέφτη και δεν τον αναγνωρίζω.  Είμαι αξύριστος τόσο καιρό, εγώ δεν ήμουν έτσι πρέπει να σας δείξω φωτογραφίες”. Κάπως έτσι, μέσα από τις φωτογραφίες της παλιάς του ζωής στη Δαμασκό, το Χαλέπι και την πόλη που γεννήθηκε τη Νταρά, ξεκίνησε να ξεδιπλώνεται η ιστορία του Σύρου πρόσφυγα που σήμερα δηλώνει ως τόπο κατοικίας του τη Μόρια. Τα ψήγματα μιας παλιάς ζωής ψηφιοποιημένα πια σε μια συσκευή, βρίσκονται εκεί για να του υπενθυμίζουν, όπως ο ίδιος λέει, τον εαυτό του. ” Να βλέπεις πως ήμουν; Εδώ είμαι στη Δαμασκό. Είχαμε ένα σπίτι εκεί, ένα διαμέρισμα μόνο για τη δουλειά. Θυμάμαι κάποια στιγμή ο ουρανός έβρεχε βόμβες. Καθόμουν εκεί κι άκουγα τις βόμβες να σφυρίζουν κι έλεγα από μέσα μου είμαι ο επόμενος, Θεέ μου είμαι ο επόμενος”…

 

Ξενοδοχεία εστιατόρια και φωτογραφίες φίλων, συγγενών ή κατεβασμένες εικόνες από το ίντερνετ που του  έκαναν εντύπωση.  Ανάμεσά τους και δύο γνωστές φωτογραφίες (Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου, εντοπίστηκε από τον δημοσιογράφο των «Irish Times» Μακόν Ουλάντ) που απεικονίζουν Έλληνες πρόσφυγες στο Χαλέπι του 1923. Από κάτω γραμμένες στα αραβικά οι πληροφορίες: “17.000 Έλληνες πρόσφυγες στην Συρία. Κρατάω αυτές τις φωτογραφίες στο κινητό μου γιατί γνωρίζω την ιστορία. Μικρασιάτες από τα βόρεια και νότια παράλια της Μικράς Ασίας βρέθηκε στην περιοχή της Συρίας μετά το τέλος της Μικρασιατικής τραγωδίας. Υπάρχει ένας δρόμος στη Λαττάκεια που λέγεται American Street λόγω της βοήθειας στους Έλληνες. Αυτή ήταν ελληνική παροικία που αργότερα έγινε ένας high class δρόμος. Εκεί έχω δουλέψει σε πολλά εστιατόρια μας λέει ο Ιμπραήμ που δούλευε τα καλοκαίρια ως γκαρσόνι παράλληλα με τις σπουδές του στην Φιλοσοφία και τη Ψυχολογία. Όταν ήρθαν οι Έλληνες, ξέρω από διηγήσεις των παππούδων μου και των γονιών μου ότι εμείς τους ανοίξαμε τα σπίτια μας και μοιραστήκαμε το φαγητό μας. Εγώ στο σόι μου έχω και κάποιους Χριστιανούς συγγενείς. Δεν μας ένοιαζε αν ήταν χριστιανοί ή μουσουλμάνοι”.

Η γνώση της αγγλικής γλώσσας έχει βοηθήσει τον Ιμπραήμ αυτούς τους δύσκολους τέσσερις μήνες που ζει στη Μόρια. Παρά τις δυσκολίες της καθημερινότητας δεν το βάζει κάτω. Κυνηγημένος από τις βόμβες αναζητά ένα μέλλον στην Ευρώπη: Διάβαζα για την Ευρώπη, έχω μελετήσει και Φρόιντ,¨γνωρίζω” τον Σαρτρ όμως όταν έφτασα εδώ στη Λέσβο ένας αξιωματικός Νορβηγός νομίζω, τη στιγμή που μας έβγαλαν από τη θάλασσα μου φώναζε Ει! Ει! με θυμό σαν να ήμουν άνθρωπος β΄ κατηγορίας σαν να μουν ζώο. Αυτή είναι η Ευρώπη; είπα”

Από τη ζωή του στη Συρία θυμάται την τελευταία περίοδο όταν έπρεπε να εγκαταλείψει την πόλη του την Νταρά. “Ζούσα στην Daraa από εκεί που ξεκίνησαν όλα. Οπότε έπρεπε να φύγω από εκεί. Έζησα αρκετό καιρό στο Παλαιστινιακό Yarmouk Camp γιατί μόνο εκεί μπορούσα να είμαι ασφαλής. Κάποια στιγμή έπρεπε να το εκκενώσουμε και αυτό. Φανταστείτε 2εκ ανθρώπους να φεύγουν σε τρεις μόνο ώρες από τον καταυλισμό. Μια ολόκληρη πόλη ξηλώθηκε, Έφυγαν μαζί με τους ανθρώπους και ζώα, σκυλιά, γατιά. Κάποιοι έμειναν πίσω, είδα ανοιγμένα κεφάλια και άλλα πολλά που δεν μπορώ να θυμάμαι”.

Ο Ιμπραήμ θα βρεθεί αργότερα στο Λίβανο και τη Βηρυτό και θα δουλέψει πάλι σε εστιατόρια για κάποια χρόνια ώσπου να λήξει η βίζα του και έπειτα επειδή δεν μπορούσε να την ανανεώσει βρέθηκε στην Κωνσταντινούπολη. “Εκεί μου είπαν ή είσαι με τη μαφία ή είσαι εναντίον μας.Είμαι τίμιος άνθρωπος. Έφυγα και ήρθα εδώ. Στη Μόρια η κατάσταση είναι δύσκολη. Μένω με ανθρώπους που ήταν μισθοφόροι στον πόλεμο με τη Συρία και σκότωναν για 8.000 δολάρια. Μου δείχνουν τις φωτογραφίες με τα όπλα που έχουν στα κινητά τους”…

(Δουλεύοντας ως μάνατζερ εστιατορίων)

“Εδώ θέλω να δουλέψω. Μακάρι να μπορούσα να δουλέψω”. λέει ο Ιμπραήμ που αναζητά έστω και εθελοντική απασχόληση στο νησί. Θέλω να ξεκινήσω από χαμηλά όπως όταν ήμουν μικρός. Δούλεψα σε πολλά εστιατόρια, ξέρω από τουρισμό και ξέρω πολύ καλά όλες τις κουζίνες. Μεξικάνικη, ισπανική, ανατολίτικη, ακόμη και την ελληνική κουζίνα!”, μας λέει ο Ιμπραήμ με το αφοπλιστικό χαμόγελο μέσα στα γραφεία μας στα “Πολιτικά” όπου βρέθηκε για τις ανάγκες της συνέντευξης.