Ένα ξεχωριστό ταξίδι στην παλιά, γιορτινή Μυτιλήνη είχαν την ευκαιρία να κάνουν οι μαθητές της ΣΤ’ τάξης του Δημοτικού Σχολείου Βαρειάς, μέσα από το ψηφιακό αποθετήριο της Δημόσιας Κεντρικής Βιβλιοθήκης Μυτιλήνης. Με αφορμή τις ημέρες των Χριστουγέννων, τα παιδιά αναζήτησαν μέσα από τις τοπικές εφημερίδες του 1913 και του 1930 εικόνες μιας πόλης που, αν και μοιάζει μακρινή, παραμένει ζωντανή στη μνήμη και στην παράδοσή της.
Ανακάλυψαν μια Μυτιλήνη του 1913 που μόλις είχε απελευθερωθεί, όπου οι βιτρίνες γέμιζαν με παιχνιδάκια, ζαχαρωτά και τα περίφημα «Αβγά της Πρωτοχρονιάς» που έκρυβαν χρυσά και αργυρά κοσμήματα. Μια πόλη που, παρά τις δυσκολίες, ξανάβρισκε τους γιορτινούς της ρυθμούς και έδινε στο κέντρο της ζωής της τη χαρά των γιορτών.
Περνώντας στη δεκαετία του 1930, τα παιδιά είδαν τη Μυτιλήνη να αλλάζει. Οι βιτρίνες κοσμούνταν με παριζιάνικα μοντελάκια και σοκολατάκια πολυτελείας, τα κρεοπωλεία γέμιζαν με παστουρμάδες και λουκάνικα, ενώ φρούτα από την Αίγυπτο έφταναν στο νησί χάρη στις εμπορικές ακτοπλοϊκές συνδέσεις της εποχής. Η αγορά από την προκυμαία μέχρι την Επάνω Σκάλα πλημμύριζε από κόσμο, γραμμόφωνα έπαιζαν κάλαντα και οι εφημερίδες σχολίαζαν με χιούμορ ότι ακόμα και ο Άη Βασίλης είχε… «φτωχύνει»!
Τα παιδιά προσπάθησαν να απαντήσουν στο ερώτημα πώς θα έμοιαζαν σήμερα εκείνες οι βιτρίνες: χωρίς LED, χωρίς ηλεκτρονικά στολίδια, αλλά με κορδέλες και προϊόντα που έρχονταν από τα μεγάλα ευρωπαϊκά εργοστάσια. Για να ζωντανέψουν ακόμη περισσότερο το παρελθόν, υποδύθηκαν ρόλους σε ένα ειδικά ηχογραφημένο podcast, αναπαριστώντας πωλητές, πελάτες και τις μορφές της παλιάς αγοράς.
Η Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Μυτιλήνης, μέσα από αυτή τη δράση, υπενθυμίζει πως ο ρόλος της δεν είναι μόνο η διαφύλαξη της γνώσης αλλά και η σύνδεση των νεότερων γενεών με την ιστορία της πόλης. Γιατί, όπως αποδεικνύεται, η γιορτινή λαχτάρα ενώνει όλες τις εποχές: τότε είχαν γραμμόφωνα, σήμερα έχουμε playlists· τότε φώναζαν οι πωλητές, σήμερα «φωνάζουν» οι ειδοποιήσεις στα κινητά. Όμως το πνεύμα των Χριστουγέννων παραμένει το ίδιο, φωτίζοντας διαχρονικά τη Μυτιλήνη.
