του ΣΤΡΑΤΗ ΜΠΑΛΑΣΚΑ*
Αναρωτιέμαι από τη μέρα που ο φίλος Περιφερειάρχης Κώστας Μουτζούρης μου πρότεινε να πάρω μέρος στην εκδήλωση αφιέρωμα στον αξέχαστο Φρέντυ Γερμανό τι θα ‘χα να πω. Και μάλιστα όταν η εκδήλωση αγγίζει – τολμώ να πω αγγίζει και όχι αφορά – και όλους εμάς τους δημοσιογράφους που διακατέχονται από ένα κόμπλεξ. «Να γράψω βρε αδερφέ και κάτι που δε θα μείνει σε κάποιο αρχείο, ας σωθεί και σε ένα ράφι μιας βιβλιοθήκης. Γραφιάς, ναι γραφιάς αλλά
άλλο εφήμερος κι άλλο… συγγραφέας.».
Ας είναι…. Η απορία μου για σήμερα πήρε διαστάσεις αγωνίας όταν το κακό μεγάλωσε. Η εκδήλωση θα γινόταν στα πλαίσια του φεστιβάλ για τη Σαπφώ.
Συμμετέχοντες όλοι άνδρες…
Ας είναι…
Εδώ το λοιπόν, στο Οθωμανικό κάτω κάστρο, στο Βυζαντινό Μελανούδιο, ας αφήσουμε για λίγο το νου μας να ταξιδέψει 2600 χρόνια πριν.
Κοντά 200 μέτρα από εδώ που καθόμαστε, στα μέσα της δεκαετίας του 1980 οι αρχαιολόγοι ανασκάπτοντας τα θεμέλια της επέκτασης του κτηρίου που θα στέγαζε το Υπουργείο Αιγαίου έπεσαν στον αποθέτη του ιερού της Αφροδίτης. Στο ιερό της
Αφροδίτης δηλαδή. Το μεγάλο ροδώνα όπου νέοι και νέες της αρχαίας Μυτιλάνας γνώριζαν τον έρωτα, λάτρευαν την Αφροδίτη πάει να πει αυτό και όπου η Σαπφώ με τις μαθήτριες της λειτουργούσε τη Σχολή της. Να τη βλέπουν οι πραματευτάδες οι Ίωνες κι οι σιδεράδες οι Δωριείς και να σκάνε από τη ζήλεια τους που εδώ στην Αιολίδα οι γυναίκες και γνώριζαν αλλά και δικές τους Σχολές είχαν το δικαίωμα να έχουν.
Γιατί εδώ σε ετούτη τη γη, κοντά 200 μέτρα από εδώ που καθόμαστε ξαναλέω, μια γυναίκα, κόρη Αιολίδα, η Σαπφώ τόλμησε και είπε πως ο γερό Όμηρος είχε άδικο.
Δεν είναι από το Θεό να θυσιασθεί η Ιφιγένεια. Ούτε κισμέτ του Αχιλλέα ήταν να πάει να σκοτωθεί στην Τροία. Μια γυναίκα για πρώτη φορά στην ιστορία της ανθρωπότητας πάτησε πόδι εδώ σε ετούτα τα χώματα και φώναξε: «Ότω τις
έραται». Ότι ποθεί καθένας.
«Ψώνιο» που λέτε με τη Σαπφώ η αφεντιά μου, και στα μέσα του 1999, η Ελευθεροτυπία όπου εργαζόμουνα κι ο Αρχισυντάκτης μου τότε Βαγγέλης Παναγόπουλος με έστειλε να καλύψω δημοσιογραφικά το Συνέδριο για την
υγειονομική θωράκιση του Αιγαίου που οργάνωνε στην Τήλο το Υπουργείο Αιγαίου
με Υπουργό τον καλή του ώρα Σταύρο Μπένο.
Ο διεστραμμένος δημοσιογραφικός μου νους σχεδίασε όμως ένα άλλο ταξίδι που θα έκανα εγώ στην Τήλο με αφορμή την δημοσιογραφική αποστολή. Μόλις είχα αποκτήσει τα ποιήματα της Σαπφούς εκδόσεις Λειψίας και είπα πως θα
περπατούσα στο Μέγα Τήλειον τείχος, το αρχαϊκό τείχος του νησιού όπου λένε πως περπάτησε η μαθήτρια της Σαπφούς η Ήριννα. Και θα διάβαζα τα ποιήματα της Δασκάλας στα βήματα της μαθήτριας από μια έκδοση Λειψίας. Στο περιθώριο όλου αυτού του εκπληκτικού θα έγραφα και 500 λέξεις για το συνέδριο για την υγειονομική θωράκιση του Αιγαίου.
Φευ…
Κατέληξα από το τείχος… στο ΚΑΤ! Συντριπτικό και επιπλεγμένο ανοικτό κάταγμα δεξιού βραχιονίου οστού και κάτι άλλα ψιλά σε χέρια, πόδια, πλευρά και κεφάλι.
Στο ΚΑΤ. Με μια μόνιμη όμως αγωνία όχι αν θα ξαναγράψω αλλά που πήγε η έκδοση Λειψίας με τα ποιήματα της Σαπφούς! Κι αν η Αγία Ήριννα εκείνη τη μέρα με βοήθησε να μη σκοτωθώ.
Την επομένη με επισκέφθηκε στο Νοσοκομείο ο Νίκος Σηφουνάκης κρατώντας το κεφάλι του όταν είδε το χάλι μου και το απόγευμα μου τηλεφώνησε ο Σεραφείμ Φυντανίδης. Ο οποίος εν το μεταξύ είχε φροντίσει να πάω από θάλαμο με 12
κρεβάτια σε θάλαμο με δυο κρεβάτια και με ωραίες νοσοκόμες!
Τόλμησα να ψελλίσω ένα ευχαριστώ στο Σερ αλλά εκείνος με διέκοψε λέγοντας: «Λοιπόν άκου… Πρέπει να γράψεις ένα άρθρο για το Μυτιληνιό Φρέντυ Γερμανό. Πέθανε σήμερα το πρωί».
Πώς να γράψω όμως άρθρο με το δεξί χέρι τσιμεντωμένο από τον ώμο ως τα ακροδάκτυλα, τις πεθιδίνες να πηγαίνουν και να έρχονται εν αναμονή χειρουργείου που τελικά δεν ήταν ένα αλλά τρία;
«Μπαλάσκα, μου απάντησε ο Σερ. Εσύ στο γόνατο γράφεις με το πόδι έτσι κι αλλιώς. Σου στέλνω συνάδελφο να του υπαγορεύσεις».
Κάπως έτσι γράφτηκε σε ένα θάλαμο «πολυτελείας» της Α χειρουργικής κλινικής του ΚΑΤ το Μάιο του 1999 το άρθρο του αφιερώματος της Ελευθεροτυπίας στο Φρέντυ Γερμανό, το Μυτιληνιό Έρνεστ Χέμινγουέϊ, τον άνθρωπο για τον οποίο
άρχισα να διαβάζω εφημερίδα, την «Ελευθεροτυπία» στο δυναμικό της οποίας ανήκε στα εφηβικά μου χρόνια. Ζηλεέυοντας – πού να ‘ξερα; – αυτούς που δούλευαν στο μεγάλο αυτό δημοσιογραφικό σχολείο που τόσο πολύ μας λείπε. Το Φρέντυ
που με τιμούσε με τη φιλία του οπότε ερχόταν στη Μυτιλήνη για διακοπές στο ξενοδοχείο του Παρμακέλλη στην Εφταλού του Μόλυβου ή στην αυλή του σπιτιού του Νίκου Σηφουνάκη στην Αγία Μαρίνα, και αγαπούσε «του Σαμφέλ’ γιατί ‘ναι δκο
μας κουρτσέλ’» όπως έλεγε.
Το λοιπόν.
Και τελειώνω…
Ένας δημοσιογράφος που έγραψε πολλά εκατομμύρια λέξεις στα 40 χρόνια που κάνει αυτή τη δουλειά μπορεί να περηφανεύεται για το πόσες κυβερνήσεις νομίζει πως έριξε αλλά ξέρει κάτι πολύ πολύ απλό. Η αξία της εφημερίδας που δημοσίευσε το φοβερό και τρομερό του άρθρο λίγες ώρες μετά είναι το πέταμα της σε μια γωνιά της τουαλέτας χρήσιμη για δύσκολες ώρες ή στο ψαράδικο της γειτονιάς για να τυλίγουν ψάρια.
Προϊόν των τελευταίων είναι το αιώνιο κόμπλεξ όλων ημών. Να γίνουμε συγγραφείς και να μας αναγνωρίσουν και σαν τέτοιους και κάποιοι επώνυμοι σαν σήμερα καλή ώρα…
Εγώ απλά να πω πως στη σύγκρουση της αριστοκρατικής Σαπφούς με το Δημοκρατικό Αλκαίο χρόνια πολλά μετά λέω πως η Σαπφώ είχε δίκιο. Για πολλούς λόγους που να τους κουβεντιάσουμε μιαν άλλη φορά, αλλά και γιατί μεταξύ των
άλλων γιατί ««του Σαμφέλ’ είνι δκο μας κουρτσέλ’».
- Παρέμβαση του Στρατή Μπαλάσκα στην εκδήλωση της Περιφέρειας βορείου Αιγαίου – αφιέρωμα στο Φρέντυ Γερμανό και στη συζήτηση με θέμα «Όταν η δημοσιογραφία συναντά τη λογοτεχνία» στην οποία συμμετείχαν οι δημοσιογράφοι – συγγραφείς Γιώργος Παπαχρήστος, Στρατής Μπαλάσκας και Μένιος Σακελλαρόπουλος. Την εκδήλωση παρουσίασε ο δημοσιογράφος Ιορδάνης Χασαπόπουλος, ενώ αποσπάσματα από έργα των συγγραφέων διάβασαν οι Γιώργος Γεροντιδάκης και Ντορέττα Παπαδημητρίου.
