Η Νικολέτα, η αεικίνητη δημοσιογράφος γεύσης του περιοδικού Γαστρονόμος, βρέθηκε ξανά στη Λέσβο για μια ακόμη αποστολή που θύμιζε περισσότερο ταξίδι αναψυχής παρά επαγγελματική εξόρμηση. Με σημειωματάριο στο χέρι, κινητό και ένα κανονάκι πάντα έτοιμο να γεμίσει «έτσι για την έμπνευση», γύρισε όλο το νησί, ψάχνοντας εκείνη τη μία γεύση που θα την κάνει να πει το χαρακτηριστικό της «ναι, αυτό είναι Λέσβος!».
Δοκίμασε τα πάντα, μαλένγκα (προβατίνα) από τα δυτικά του νησιού, σπιτικά γεμιστά που μύριζαν βασιλικό και ντομάτα, κρεατικά που «έλιωναν από νοστιμιά» και φυσικά, τα αγαπημένα της όστρακα και θαλασσινά. Το επάγγελμα απαιτεί δοκιμή, κι εκείνη δεν χαρίζεται εύκολα. Ως μαγείρισσα η ίδια, αλλά και ως οινολόγος και τεχνολόγος ποτών, ξέρει να ξεχωρίζει τα καλά αποστάγματα, και όπου βρεθεί, δεν παραλείπει να δοκιμάσει τα τοπικά ούζα και κρασιά. «Η Λέσβος έχει απίστευτα αποστάγματα. Το ούζο της είναι από μόνο του ταξίδι αρωματικό, γλυκόπιοτο και με χαρακτήρα. Πάει με όλα, με τα ψάρια, με τα κρέατα, ακόμα και με τα γλυκά, αν ξέρεις να το τιμήσεις», λέει χαμογελώντας, καθώς σηκώνει το ποτήρι της σε μια ταβέρνα στην πόλη.
«Η Λέσβος έχει κουζίνα με ταυτότητα και βάθος. Αν αρχίσουμε να τη “μοντερνίζουμε” υπερβολικά, θα χάσει τη γοητεία της. Οι γεύσεις δεν χρειάζονται μακιγιάζ», τονίζει με πάθος, καθώς κρατά σημειώσεις ανάμεσα σε τυροκομεία, φούρνους και καφενεία που σερβίρουν ακόμα σμυρνέικα μεζεδάκια.
Η Νικολέτα δεν γράφει απλώς για τη γεύση, τη ζει. «Πρώτα τρώμε και ύστερα γράφουμε» διευκρινίζει με νόημα, «αν δεν καταγραφεί πρώτα στον ουρανίσκο, πώς θα αποτυπωθεί σωστά σε ένα άρθρο;». Και φυσικά, δεν ξεχνά ποτέ το ιερό τρίπτυχο της λεσβιακής απόλαυσης, που είναι κι αυτό συστατικό της εμπειρίας: καλή παρέα, ουζάκι και προβατίνα, την οποία λατρεύει σε σημείο να τη χαρακτηρίζει «εθνικό πιάτο».
Σχεδόν πάντα, στις επισκέψεις της στο νησί, φροντίζει να συναντά και τους φίλους που έχει δημιουργήσει μέσα από τις γευστικές της αποστολές. Με ένα αληθινό ενδιαφέρον, δεν περιορίζεται μόνο στο να εκτιμήσει τη δουλειά τους και τα προϊόντα τους, αλλά νοιάζεται επίσης για τη ζωή τους γενικότερα, μοιράζοντας χρόνο, χαμόγελα και κουβέντες που δείχνουν πόσο βαθιά έχει συνδεθεί με τον τόπο και τους ανθρώπους του.
Στο τέλος του ταξιδιού της, συνοψίζει με τον δικό της τρόπο: «Η Λέσβος δεν είναι απλώς γαστρονομικός προορισμός. Είναι ένας τόπος αυτάρκης, σπαρταριστός και παλλόμενος, με ανθρώπους που μαγειρεύουν όπως αναπνέουν, και με κουζίνα ολοζώντανη κι επίκαιρη που μαγειρεύεται καθημερινά».
Όπως κάθε φορά, όμως, δεν φεύγει ποτέ με άδεια χέρια. Η βαλίτσα της γεμίζει πάντα με τα πολύτιμα «λάφυρα» της Λέσβου: τα αγαπημένα της γλυκά, όπως μπακλαβού και γεμάτα, το λαδοτύρι που θεωρεί «έργο τέχνης», το πρόβειο γιαούρτι, το μανεστράκι και φυσικά τις χάχλες που λατρεύει να τρώει είτε σκέτες, είτε γεμιστές με ντομάτα και τυρί.
Κι έτσι φεύγει, πάντα με μια αίσθηση του ανολοκλήρωτου και της προσμονής, για όλα όσα δεν πρόλαβε να κάνει ετούτη τη φορά, κι ανανεώνοντας το ραντεβού με όσους δεν πρόλαβε να ανταμώσει. Γιατί όταν η Νικολέτα λέει πως θα ξανάρθει, όλοι ξέρουμε πως το εννοεί, ειδικά αν την περιμένει μια ζεστή, ξεροψημένη μαλένγκα στα κάρβουνα και ένα ποτηράκι κρύο ούζο κάτω από τον λεσβιακό ήλιο.
