Η Ελλάδα χωρίς παιδιά: Οι φετινές φορολογικές δηλώσεις αποτυπώνουν τη σκληρή πραγματικότητα της υπογεννητικότητας
Σε μια Ελλάδα που γερνά, η εικόνα της ελληνικής οικογένειας αλλάζει δραματικά. Οι φετινές φορολογικές δηλώσεις το επιβεβαιώνουν: μόνο 2 στα 10 νοικοκυριά δηλώνουν ότι έχουν παιδιά. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΑΑΔΕ για το 2024, σε 6.720.037 δηλώσεις, μόλις 1.283.233 εμφανίζονται με ανήλικα προστατευόμενα τέκνα.
Το 80,9% των δηλώσεων δηλώνει… παιδίον ουδέν. Είτε γιατί δεν απέκτησαν ποτέ παιδιά, είτε γιατί τα παιδιά μεγάλωσαν και δεν είναι πλέον οικονομικά εξαρτώμενα από τους γονείς τους. Όπως και να ‘χει, η εικόνα είναι ενδεικτική μιας κοινωνίας που σταδιακά απαρνιέται τη γονεϊκότητα.
Η ελληνική οικογένεια μικραίνει
Οι αριθμοί είναι αποκαλυπτικοί:
- 616.119 οικογένειες έχουν ένα παιδί
- 536.495 έχουν δύο
- Οι τρίτεκνες περιορίζονται σε ποσοστό 8,4%
- Οι πολύτεκνες είναι μόλις 22.542 σε όλη τη χώρα
Η κατηγορία των οικογενειών με ένα παιδί είναι πλέον η πλειοψηφία. Το μοντέλο της οικογένειας με τρία ή περισσότερα παιδιά φαίνεται να είναι υπό εξαφάνιση.
Η τεκνοποίηση έγινε πολυτέλεια
Τα οικονομικά στοιχεία είναι αποκαλυπτικά: οι οικογένειες με δύο παιδιά έχουν μεν το υψηλότερο μέσο εισόδημα (29.514 ευρώ), αλλά και τη μεγαλύτερη φορολογική επιβάρυνση (4.071 ευρώ). Αντίθετα, οι πολύτεκνες – όπως οι 3.190 οικογένειες με πέντε παιδιά – δηλώνουν μέσο εισόδημα 17.783 ευρώ, χαμηλότερο ακόμα και από τους άγαμους.
Σε πολλές περιπτώσεις, στις πολύτεκνες οικογένειες εργάζεται μόνο ένα μέλος. Οι γυναίκες παραμένουν στο σπίτι, χωρίς υποστήριξη, και τα παιδιά γίνονται μέρος μιας άτυπης «οικογενειακής στρατηγικής επιβίωσης».
Τα παντρεμένα ζευγάρια χωρίς παιδιά είναι η νέα πλειοψηφία
Περισσότερα από 1,3 εκατομμύρια ζευγάρια στην Ελλάδα είναι παντρεμένα και δεν έχουν δηλώσει παιδιά. Από αυτά, περίπου 660.000 είναι σε παραγωγική ηλικία, άρα θα μπορούσαν να έχουν. Δεν το κάνουν, ή το αναβάλλουν επ’ αόριστον. Παράλληλα, πάνω από 4 εκατομμύρια άτομα (άγαμοι, διαζευγμένοι, χήροι, συνταξιούχοι) ζουν επίσης χωρίς παιδιά.
Ο Υπουργός Επικρατείας Άκης Σκέρτσος, σε δημόσια τοποθέτησή του, υποστήριξε το λεγόμενο «δημογραφικό παράδοξο της ευημερίας»: όσο βελτιώνεται η οικονομία, τόσο μειώνεται η διάθεση για τεκνοποίηση. Παράδειγμα – κατά τον ίδιο – χώρες όπως το Λουξεμβούργο, η Ελβετία και η Σιγκαπούρη.
Μόνο που η Ελλάδα δεν ανήκει στις πλουσιότερες χώρες του κόσμου. Αντίθετα, έχει από τους χαμηλότερους πραγματικούς μισθούς στην Ευρώπη, το υψηλότερο κόστος στέγασης σε σχέση με το εισόδημα, ακριβή βρεφονηπιακή φροντίδα, ελλείψεις σε υποδομές και υποστήριξη γονέων.
Η υπογεννητικότητα στην Ελλάδα δεν είναι επιλογή ευμάρειας – είναι αποτέλεσμα φόβου, ανασφάλειας και αδιεξόδου.
