Search

Γιατί αυξάνεται η τιμή του ρεύματος; Φτώχεια ενεργειακή και πράσινη μετάβαση.

Η απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας έφερε πανευρωπαϊκό ρεκόρ στους απλήρωτους λογαριασμούς. Ξεκάθαρα πλέον η στρατηγική του κεφαλαίου για την «απελευθέρωση» και την πράσινη  Ενέργεια οδηγεί σε αυξήσεις τιμών λόγω αύξησης των τιμών του φυσικού αερίου ,αύξηση κόστος από το εμπόριο ρύπων και αύξηση των πράσινων φόρων στην Ενέργεια που επιβάλλονται με στόχο να καταστήσουν «συμφέρουσες» τις ΑΠΕ.

Γράφει ο Καράμαλης Δημήτρης

Η παγκόσμια ενεργειακή κρίση, δύναται να προκαλέσει ένα νέο σοκ, για ακόμα μια φορά στην παγκόσμια οικονομία και στις κυβερνήσεις. Μια καταιγίδα ενεργειακής κρίσης ετοιμάζεται να εκτινάξει τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς με αυξήσεις  στο ρεύμα και στο φυσικό αέριο. Τα νούμερα ασφαλώς και τρομάζουν η μέση τιμή του φυσικού αερίου για το 2022 θα διαμορφωθεί στα 70 ευρώ ανά μεγαβατώρα – έναντι 20 ευρώ πέρυσι – οι απώλειες για το ΑΕΠ μπορεί να ξεπεράσουν ακόμη και τα 4 δισ. Ευρώ. Τα επίπεδα τιμών του φυσικού αερίου  έχουν εκτιναχθεί στα ύψη (180 ευρώ η μεγαβατώρα ) από 17 ευρώ αρχές του έτους …!

Εκατομμύρια ευρωπαϊκά νοικοκυριά λαμβάνουν ειδοποιήσεις διακοπής της παροχής ενέργειας, από τις εταιρείες, σύμφωνα με τον Συνασπισμό Δικαιώματος στην Ενέργεια (Right to Energy Coalition).Ενώ σε αδυναμία  επαρκούς θέρμανσης της κατοικίας τους τελεί το 18,2% του πληθυσμού σε Πανευρωπαϊκό επίπεδο. Η αναλογία αυτή στην Ελλάδα φτάνει στο 34,4% και είναι από τις υψηλότερες πανευρωπαϊκά. Περίπου 31 εκατομμύρια Ευρωπαίοι διαβιούν σε καθεστώς ενεργειακής φτώχειας, σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat που επικαλείται η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην έκθεσή της για την Κατάσταση της ΕΕ για το 2021. Ενώ η παγκόσμια ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας αναμένεται να αυξηθεί κατά περίπου  και 4 % το 2022, λόγω της παγκόσμιας οικονομικής ανάκαμψης.

Τον μήνα Ιανουάριο η Ελλάδα εμφανίζεται να είναι, μια από τις πιο ακριβές αγορές χονδρικής στην ηλεκτρική ενέργεια. η μέση τιμή του ρεύματος για τη χώρα μας διαμορφώνεται στα 213 ευρώ/MWh, που είναι η δεύτερη μεγαλύτερη τιμή στην Ε.Ε. πίσω μόνο από την Ιταλία (216 ευρώ/MWh).

Πρωταθλητές πανευρωπαϊκά, είμαστε ακόμα και στην  αύξηση χρήσης λιγνίτη κατά 53%, που σε συνδυασμό με το εμπόριο ρύπων και την απόσυρση των λιγνιτικών μονάδων εκτόξευσε παραπέρα το κόστος.

«Δυστυχώς, οι ευάλωτοι θα αναγκαστούν να πληρώσουν το τίμημα για την αστάθεια του ενεργειακού μας συστήματος ορυκτών καυσίμων», δήλωσε στο Euractiv η Μάρθα Μάγιερς από τη ΜΚΟ Friends of the Earth, επισημαίνοντας ότι σε μια από τις πλουσιότερες ηπείρους του κόσμου, ένα στα τέσσερα νοικοκυριά -και περισσότερα φέτος τον χειμώνα- πρέπει να αποφασίσει μεταξύ της θέρμανσης των σπιτιών τους και της κάλυψης των διατροφικών αναγκών.

Η άνοδος της τιμής του ηλεκτρικού ρεύματος έχει σαν  αποτέλεσμα τη αύξηση της τιμής του φυσικού αερίου (λόγω αύξηση της ζήτησης και ανόδου της παραγωγής).Η αναβολή λειτουργίας του αγωγού Nord Stream που θα τροφοδοτούσε την Ευρώπη  με τις αναγκαίες ποσότητες, ρίχνοντας την τιμή του φυσικού αερίου οδηγεί σε ναυάγιο βλέπεται δεν  συμβαδίζει  με την ευρωπαϊκή πολιτική της λεγόμενης πράσινης μετάβασης .

 Στην χώρα μας  τα τελευταία  χρόνια η τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος τριπλασιάστηκε, λόγω αύξησης κατά 9.500% νούμερο απίστευτο του Ειδικού Τέλους Μείωσης Εκπομπών Αερίων Ρύπων (ΕΤΜΕΑΡ) από 0,3 ευρώ /MWH στα 30 ευρώ  ,αύξησης ειδικού φόρου κατανάλωσης στο πετρέλαιο με στόχο, υποτίθεται, την πάταξη της φοροδιαφυγής και του λαθρεμπορίου, επίσης σημαντικό ρόλο έπαιξε το κλείσιμο των λιγνιτικών μονάδων και  η αύξηση της συμμετοχής του φυσικού αερίου. Η άνοδος της τιμής του ηλεκτρικού ρεύματος για τους καταναλωτές προωθείται από τις δημοπρασίες (ΝΟΜΕ) που στέλνουν εκτός Ελλάδας ως εξαγωγές το φθηνό λιγνιτικό ρεύμα, και την υπό εξέλιξη ιδιωτικοποίηση της λιγνιτικής παραγωγής, που θα δώσει στους ιδιώτες τα λιγνιτικά εργοστάσια.

Ολοκληρώνοντας η πράσινη μετάβαση, καθόλα αναγκαία μακροπρόθεσμα για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, άμεσα φέρνει ενεργειακή φτώχεια αλλά και αδυναμία όλο και περισσότερων νοικοκυριών να ανταποκριθούν στο κόστος των λογαριασμών του ρεύματος. Τέλος ενδεικτικό στοιχείο της προχειρότητας με τη οποία αντιμετωπίζεται η πράσινη μετάβαση είναι οι αντικρουόμενες αποφάσεις γύρω από την απολιγνιτοποίηση. Η πρόσφατη απόφαση του υπουργού Ενέργειας με στις 27 Δεκεμβρίου 2021, όπως αναρτήθηκε στην Διαύγεια, με την οποία δίνονται επιπλέον ώρες λειτουργίας κάποιων λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ, (καθ’ υπέρβαση του χρονοδιαγράμματος απόσυρσής τους), αποκαλύπτουν προχειρότητα .

Η έξαρση της ενεργειακής φτώχειας  και οι απλήρωτοι λογαριασμοί ηλεκτρικής ενέργειας

Η ενεργειακή φτώχεια αποτελεί ένα ιδιαίτερα κρίσιμο κοινωνικό θέμα που συνδέεται άμεσα με τον τομέα της ενέργειας. Στις σημερινές συνθήκες της οικονομικής ύφεσης, το φαινόμενο της ενεργειακής φτώχειας γίνεται ολοένα και πιο έντονο, ειδικότερα στα νοικοκυριά χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος. Η Κομισιόν θεωρεί ότι οι τρέχουσες αυξήσεις τιμών ενέργειας ενδέχεται να είναι προσωρινές αλλά σε κάθε περίπτωση οι τιμές αναμένεται να παραμείνουν υψηλότερες από το μέσο όρο των τελευταίων ετών.

Στη χώρα μας η ενεργειακή φτώχεια, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, είναι εξαιρετικά μεγάλη. Ωστόσο, στην πολιτική ατζέντα η αναφορά της σχεδόν απουσιάζει. Προβλέψεις ότι τον Απρίλιο του 2022 θα υπάρξει μείωση των τιμών στα καύσιμα, αποτελούν εκτιμήσεις πιθανώς όχι αυθαίρετες, αλλά με υψηλό ρίσκο. Στην Ελλάδα η τιμή της βενζίνης είναι σταθερά από τις υψηλότερες στην Ευρώπη, η τιμή του πετρελαίου θέρμανσης φέτος έχει εκτοξευτεί σε δυσθεώρητα ύψη ενώ ήδη εδώ και χρόνια ήταν υψηλή και δυσβάσταχτη για τα νοικοκυριά. Ήταν άλλωστε και η αιτία της στροφής στο φυσικό αέριο, μόνο που κι εκεί οι μονοπωλιακές ή ολιγοπωλιακές συνθήκες της αγοράς και η εξάρτηση από συγκεκριμένες χώρες – παραγωγούς εκτόξευσε φέτος στα ύψη την τιμή.

Οι υψηλοί  λογαριασμοί ηλεκτρικού  ρεύματος, τα  χαμηλά εισοδήματα, η ανεργία  έχουν γονατίσει τις ελληνικές οικογένειες καθώς είναι μερικές από τις αιτίες που στην Ελλάδα του 2022 έχουν δημιουργήσει ένα ηφαίστειο που εκρήγνυται καθημερινά σε βάρος των πιο ανυπεράσπιστων πολιτών , ο φτωχός κόσμος είναι και πάλι  τα  θύματα της ενεργειακής φτώχειας

Η χρονιά που πέρασε καταγράφτηκε ρεκόρ πυρκαγιών σε σπίτια  αποτέλεσμα όλων αυτών ο θάνατος φτωχών ανθρώπων και τα βαριά αναπνευστικά προβλήματα που δημιουργεί μακροπρόθεσμα η καύση βιομάζας και άλλων υλικών επιβαρύνοντας την  ατμόσφαιρα και την κλιματική αλλαγή!

Η Ελλάδα το 2020 βάσει στοιχείων της Eurostat είχε το πανευρωπαϊκό ρεκόρ με το 27,9% των νοικοκυριών να έχουν απλήρωτους λογαριασμούς, ενώ ακολουθούν Σερβία 26,7%, Τουρκία 22,8% και Βουλγαρία 22,2%. Για να έχουμε ένα μέτρο σύγκρισης στη Γερμανία απλήρωτους λογαριασμούς έχει το 3,2% των νοικοκυριών, στη Γαλλία το 5,4%, κοκ.

Ιδιαίτερο σημαντικό στοιχείο είναι η αδυναμία των νοικοκυριών να διατηρήσουν τα σπίτια τους επαρκώς ζεστά. Κι εδώ η Ελλάδα μπορεί να μην κατέχει το θλιβερό αρνητικό ρεκόρ που διατηρεί στους απλήρωτους λογαριασμούς, έχει όμως μια από τις χειρότερες επιδόσεις, με το 16,7% των νοικοκυριών να δηλώνει ότι αδυνατεί να το διατηρήσει επαρκώς ζεστό. Στην ευρωζώνη  το αντίστοιχο ποσοστό είναι μόλις 8,8%, ενώ στην ΕΕ27 είναι 8,2%. Το ενδεικτικό παράδειγμα της Νορβηγίας ποσοστό 0,8%, ενώ της Ελβετίας με μόλις 0,2% είναι χαρακτηριστικό.

Μαγκάλι μαγκαλάκι μου…

Τα περιστατικά αστικών πυρκαγιών που έρχονται στη δημοσιότητα δείχνουν ότι οι φτωχότεροι εγκαταλείπουν συστήματα θέρμανσης και για λόγους οικονομίας  καταφεύγουν στα πιο πρωτόγονα, σχεδόν μέσα θέρμανσης, όπως τα μαγκάλια.Οι θάνατοι από τις αναθυμιάσεις και τα μαγκάλια οφείλονται στην ιδιωτικοποίηση της ενέργειας και στην θεωρία περί  πράσινης μετάβασης που  με όρους κερδοσκοπικούς, μετατρέπει το ηλεκτρικό ρεύμα σε αγαθό πολυτελείας.

Αν και οι πρόσφατες αυξήσεις των τιμών επηρεάζουν τους πάντες, οι ενεργειακά φτωχοί και τα νοικοκυριά χαμηλού και μετρίου-χαμηλού εισοδήματος επηρεάζονται περισσότερο, καθότι δαπανούν σημαντικά υψηλότερα μερίδια των εισοδημάτων τους για ενέργει.

Τα μηνύματα που καταφτάνουν από παντού είναι άκρως ανησυχητικά. Οι διακανονισμοί έχουν αυξηθεί σημαντικά. Το ίδιο και τα νοικοκυριά όπως και οι μικρομεσαίες κυρίως επιχειρήσεις που αρχίζουν να πληρώνουν μέρος του λογαριασμού τους. Η αλήθεια είναι ότι από το 2015 και μετά έχει εφαρμοσθεί ένα ατελείωτο μωσαϊκό μέτρων για τη διευκόλυνση εκείνων των νοικοκυριών που βρέθηκαν στην πρώτη γραμμή της ενεργειακής φτώχειας, με επιδόματα ,κοινωνικά τιμολόγια επανασυνδέσεις, διακανονισμοί και άλλα πολλά μέτρα που λειτουργούν ωστόσο σαν σταγόνα στον ωκεανό. Τα δεδομένα στην ενεργειακή αγορά είναι συγκεκριμένα. Μια λύση είναι να μειωθούν οι φόροι που βαρύνουν το φυσικό αέριο και το ηλεκτρικό ρεύμα, η κυβέρνηση πρέπει να αναθεωρήσει κάθε έσοδο και τέλος που εισπράττει από τους λογαριασμούς ενεργειακών τελών.

 Η Ελλάδα της ανάπτυξης και της πράσινης μετάβασης  που υπόσχεται η κυβέρνηση  φέρνει νεκρούς και έχει για «προσάναμμα» ανθρώπινες ζωές. Η «πράσινη» ανάπτυξη που οι κυβερνώντες υπόσχονται στο λαό «χτίζεται» πάνω στα μαγκάλια της φτωχολογιάς. Αυτές οι ανθρώπινες ζωές είναι εκείνων  που παράγουν τον τεράστιο πλούτο. Έναν τεράστιο πλούτο όμως που καρπώνεται μια χούφτα κεφαλαιοκρατών σε ένα σύστημα που αφήνει παιδιά και ηλικιωμένους να υποφέρουν από το κρύο και όταν προσπαθούν να το αντιμετωπίσουν καίγονται…

Σε μια εποχή που οι μεγαλοστομίες για μετατροπή της Ελλάδας σε ενεργειακό κόμβο περισσεύουν και τα γεωτρύπανα σε Δυτική Ελλάδα και Κρητικό υπόσχονται ένα μέλλον πλούσιο από μαύρο χρυσό, η πτώση των εισοδημάτων η ιδιωτικοποίηση της παραγωγής ενέργειας αποδεικνύονται μόνιμη πηγή ενεργειακής φτώχειας και κοινωνικής αναταραχής.

https://energypress.gr/news/g-fintikakis-me-ypoglossia-oi-logariasmoi-reymatos-kai-fysikoy-aerioy-ton-ianoyario

https://www.voria.gr/article/i-energiaki-ftochia-plitti-fetos-perissotero-apo-pote-ta-nikokiria-tis-v-elladas

https://www.tovima.gr/2021/10/01/finance/energeiaki-ftoxeia-diplasia-apo-oti-i-geniki-ftoxeia-stin-ee/  Σύμφωνα με τη μέχρι στιγμής εικόνα των αγορών ηλεκτρισμού της Ε.Ε. η μέση τιμή του ρεύματος για τη χώρα μας διαμορφώνεται στα 213 ευρώ/MWh, που είναι η δεύτερη μεγαλύτερη τιμή στην Ε.Ε. πίσω μόνο από την Ιταλία (216 ευρώ/MWh). Μάλιστα η Ελλάδα, μαζί με την Ιταλία και την Ελβετία, είναι οι μόνες χώρες που εμφανίζουν μέση τιμή Ιανουαρίου πάνω από τα 200 ευρώ/MWh.

https://www.capital.gr/epixeiriseis/3609133/stin-ellada-i-deuteri-upsiloteri-timi-reumatos-stin-europi-ton-ianouario