Η φανουρόπιτα είναι ένα από τα πιο γνωστά και αγαπημένα γλυκίσματα της Ορθόδοξης παράδοσης. Κάθε χρόνο, στις 27 Αυγούστου, ανήμερα της εορτής του Αγίου Φανουρίου, οι γυναίκες των νησιών –αλλά και σε ολόκληρη την Ελλάδα– φτιάχνουν αυτήν την ιδιαίτερη πίτα, προσφέροντάς την ως τάμα στον Άγιο.
Η παρασκευή της φανουρόπιτας είναι από μόνη της μια τελετουργία. Το όνομά της συνδέεται με την παράδοση ότι ο Άγιος Φανούριος «φανερώνει» χαμένα αντικείμενα, λύσεις σε προβλήματα ή ακόμη και… το ριζικό της ανύπαντρης κοπέλας που θα την ψήσει και θα τη μοιράσει.
Η πίτα αυτή είναι νηστίσιμη και μοιάζει με μυρωδάτο κέικ, φτιαγμένη με απλά υλικά που βρίσκονται σε κάθε σπίτι. Η συνταγή της είναι σταθερά ίδια: η φανουρόπιτα πρέπει να περιέχει 9 υλικά, αριθμός με συμβολική σημασία.
Υλικά
- 1 κούπα ελαιόλαδο
- 3 κούπες αλεύρι (που φουσκώνει μόνο του)
- 1 κούπα ζάχαρη
- 1 κούπα φυσικό χυμό πορτοκάλι
- 1 κουταλάκι γλυκού σόδα
- 1/2 κούπα καρύδι κομμένο μέτριο
- 1/2 κούπα σταφίδα ξανθή
- 3/4 κουταλάκι γλυκού κανέλα
- Ζάχαρη άχνη για την επικάλυψη
Εκτέλεση
- Προετοιμασία:
- Διαλύουμε τη σόδα μέσα στον χυμό πορτοκάλι.
- Αν οι σταφίδες είναι αποξηραμένες, τις βάζουμε 3–4 ώρες στο νερό για να φουσκώσουν και τις στεγνώνουμε πριν τις χρησιμοποιήσουμε.
- Ανακάτεμα:
- Χτυπάμε το ελαιόλαδο με τη ζάχαρη μέχρι να λιώσει καλά η ζάχαρη.
- Προσθέτουμε το μείγμα χυμού πορτοκαλιού με τη σόδα και συνεχίζουμε το χτύπημα για 3–4 λεπτά.
- Σε μπολ έχουμε ανακατέψει το αλεύρι, την κανέλα, τα καρύδια και τις σταφίδες.
- Ψήσιμο:
- Ενώνουμε τα δύο μείγματα ανακατεύοντας με κουτάλι.
- Λαδώνουμε ελαφρά το ταψί μας (νούμερο 28) και ρίχνουμε μέσα το μείγμα.
- Ψήνουμε σε προθερμασμένο φούρνο στους 160–170°C, σε αντιστάσεις ή αέρα, για 40–60 λεπτά.
- Ολοκλήρωση:
- Αφήνουμε να κρυώσει, πασπαλίζουμε με ζάχαρη άχνη και κόβουμε σε κομμάτια.
Η φανουρόπιτα δεν είναι απλώς ένα γλυκό, αλλά ένα έθιμο που συνδέει γενιές και τόπους. Στη Λέσβο, όπως και σε πολλά άλλα μέρη της Ελλάδας, η παρασκευή της παραμονή της γιορτής του Αγίου Φανουρίου είναι αναπόσπαστο κομμάτι της παράδοσης, με τη μυρωδιά της κανέλας και του πορτοκαλιού να πλημμυρίζει τα σπίτια.
Η φανουρόπιτα συμβολίζει την πίστη, την ελπίδα και τη συλλογικότητα. Όσοι την φτιάχνουν, τη μοιράζουν σε γείτονες και συγγενείς, κρατώντας ζωντανό ένα έθιμο που αντέχει στον χρόνο.
