Search

“Μια βόλτα στην πόλη” – Λίμπυ Τατά-Αρσέλ

Η Λίμπυ Τατά Αρσέλ γεννήθηκε στη Μυτιλήνη. Είναι κλινική ψυχολόγος, ψυχοθεραπεύτρια και καθηγήτρια Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο Κοπεγχάγης στη Δανία. Στις αρχές του 1980 ίδρυσε με άλλες καθηγήτριες το διεπιστημονικό Κέντρο Γυναικείων Σπουδών του Πανεπιστημίου Κοπεγχάγης. Έχει κάνει μεταξύ άλλων έρευνα στις απόπειρες αυτοκτονίας γυναικών, στα ψυχικά τραύματα προσφύγων, στα βασανιστήρια γυναικών και ανδρών και στο βιασμό γυναικών σε περίοδο πολέμου. Εισήγαγε στο Πανεπιστήμιο Κοπεγχάγης τον τομέα της Ψυχοτραυματολογίας μετά από θητεία σε διεθνή οργανισμό για την αποκατάσταση θυμάτων βασανιστηρίων. Διετέλεσε διευθύντρια προγραμμάτων βοήθειας για πρόσφυγες στην Ευρωπαϊκή Ένωση και ήταν 7 χρόνια σύμβουλος στο Διεθνές Δικαστήριο στη Χάγη για τα εγκλήματα πολέμου στην πρώην Γιουγκοσλαβία. Έχει δημοσιεύσει πληθώρα άρθρων και βιβλίων. Υπήρξε μέλος του Δανικού Παρατηρητηρίου για τη Βία κατά των Γυναικών.

1. Ποια είναι η περιοχή της πόλης που σας αρέσει περισσότερο;

Μου αρέσουν περισσότερες απο μια περιοχή. Η Αγορά που σφύζει απο ζωή και που πάντα συναντάς ανθρώπους που ξέρεις. Χαζεύω τις βιτρίνες, μυρίζω τις μυρουδιές απο τα διάφορα καταστήματα , μπαίνω πάντα στο βιβλιοπωλείο της Κλειώς για να δώ τις τελευταίες εκδόσεις , αγοράζω το καλύτερο λαδοτήρι από την Άργενο απο τις αδελφές στο τυροπωλείο Αλμπάνη. Η αγορά μας έχει ένα στοιχείο που δεν το προσέχουμε ,αλλά που θα μας έλλειπε αν δεν το είχαμε: Όλοι οι πλανόδιοι πωλητές με τα πρώτα κάστανα, τα φρέσκα μυρωδικά ανάλογα την εποχή , τα πρώτα σύκα και φρούτα . Η Επάνω Σκάλα που έχει αλλάξει χαρακτήρα τα τελευταία χρόνια με τα διάφορα καλλιτεχνικά στέκια, τα παλιατζίδικα που τώρα λέγονται «αντίκες», το μέρος όπου βρισκόταν κάποτε το Αρτοποιείο του Τατά – τώρα γκρεμισμένο – απέναντι απο το Τζαμί.Πάντα εγώ πήγαινα να πάρω το ψωμί και το αλεύρι όταν ήμουν μικρή, περνώντας από τη γειτονία του Αγίου Ευδόκιμου που ακόμα και τώρα στολίζεται με τα ωραία διώροφα σπιτάκια σε ανθρώπινο μέγεθος και δυστυχώς μια απαράδεκτα διακοσμημένη εκκλησίτσα,στο μέσον του κήπου. Ο συνοικισμός , η γειτονιά της πρόσφυγας μητέρας μου , με τις προσθέσεις , ανακαινίσεις και ευρηματικές λύσεις , μια σκαλίτσα εδώ , ένα τοιχαλάκι εκεί ,μια πλακόστρωση στις αυλές . Κάθε ένοικος θέλει να βάλει το προσωπικό του χρώμα / να ξεχωρίσει το σπίτι του από τα άλλα, ώστε τα προηγούμενα ομοιόμορφα προσφυγικά άχριστα πετρόσπιτα να έχουν το καθένα την προσωπική βούλα τους .Αρκετή κιτσαρία με τη δικιά της αισθητική που θάπρεπε να καταγραφεί απο αρχιτέκτονες. Τέλος η Κουλμπαρα με το «Μουσικό καφενείο» και τα αδελφικά παλιά σπίτια , που προίκιζαν σε αδελφές , μια γειτονιά που ευτυχώς δεν έχει χαλάσει από καινούριες πολυκατοικίες.

Η Λίμπυ Τατά-Αρσέλ μπροστά από το προσφυγικό σπίτι της οικογένειας στο συνοικισμό Σαλβαρλή (1990)

2. Ποιο κτήριο θα θέλατε να υπάρχει για πάντα;

Πολλοί θάλεγαν ίσως τα αρχοντικά .Έχω μια αμφιθυμία με τα αρχοντικά Μερικά από αυτά είναι αρχιτεκτονικά κοσμήματα , άλλα πάλι εμπνευσμένα από την Βόρεια Ευρώπη και αταίριαστα με το περιβάλλον.Καθε φορά που βλέπω ένα κραυγαλέο αρχοντικό σκέπτομαι « άραγε πως το απέκτησε αυτή η οικογένεια αυτό το σπίτι ; Ποιούς εργάτες , ποιές λιομαζώχτρες εκμεταλλεύτηκε ; Ποιούς πρόσφυγες στην κοινωνικά άνιση κοινωνία της Μυτιλήνης ; Από κτίρια θα ήθελα να υπάρχει για πάντα η Δημοτική Βιβλιοθήκη απέναντι

από το πάρκο.Πολλοί μαθητές , πολλοί συγγραφείς , πολλοί και πολλές ερευνητές και ερευνήτριες ,πολλοί και πολλές Μυτιληνιές/Μυτιληνιοί έχουν περάσει απο κει / Έχω ακόμα στη θύμηση μου τη μυρωδιά της Βιβλιοθήκης όταν μπαίνεις μέσα. Έστω κι αν χτισθεί μια καινούρια Βιβλιοθήκη , αύτη η παλιά πρέπει να διατηρηθεί σαν σύμβολο γνώσης για το νησί μας. Πήγαινα στη Βιβλιοθήκη απο παιδί στο σχολείο, ως τώρα ακόμα , θα περάσω απο τη Βιβλιοθήκη σε κάθε επίσκεψη μου στην πόλη μου .

3. Τι θα έπαιρνε βραβείο κακογουστιάς στο νησί;

Θα ονομάσω μόνο ένα κτίριο στη Μυτιλήνη που όμως συμβολίζει γενικά την έλλειψη Πολεοδομικού ελέγχου και προστασίας αρχιτεκτονικών συνόλων. Η πολυκατοικία του Αλέξανδρου Δήμου – Σιφναίου στον Μακρύ Γιαλό , απέναντι από τον Ναυτικό Όμιλο , που χάλασε την σειρά των νεοκλασικών για να χτίσει ένα έκτρωμα με αψίδες σαν να ηταν Μύκονος η Μυτιλήνη. Μου χαλάει την διάθεση κάθε φορά που περνάω απο κει .

4. Η αγαπημένη σας βόλτα με τα πόδια ή το αυτοκίνητο;

Η αγαπημένη μου βόλτα μου με τα πόδια αρχίζει απο το Φανάρι με τις ταβέρνες και τις ψαρόβαρκες , συνεχίζει στην προκυμαία με τα λιγοστά πια τώρα καΐκια και τα χαμηλά κτίρια στο αριστερό μας χέρι συνεχίζει μετά την Πλατεία Σαπφούς στην άλλη πλευρά της Προκυμαίας με τα ασύδοτα μπαρ που έχουν καταλάβει τα πεζοδρόμια και σε αναγκάζουν να καταβαίνεις στο δρόμο για να περάσεις . Χαίρομαι ιδιαίτερα που ο Σύλλογος Αρχιτεκτόνων προσπαθεί να βάλει τάξη στην ασυδοσία.Φτάνω στο Τελωνείο όπου αράζει το καράβι , η γέφυρα μας με τον υπόλοιπο κόσμο , περνώ απο το άγαλμα Ελευθερίας τόπος συνέλευσης για τα σχολεία , εργατικά σωματεία και άλλους επίσημους και τελειώνω στο τέλος του ανεμοδαρμένου προβλήτα στην είσοδο του λιμανιού . Η θάλασσα μας χωρίζει απο την ηπειρωτική χώρα αλλά μας ενώνει κιόλας και με μέρη άγνωστα , πρωτόγνωρα , μια δυνατότητα για φυγή και περιπέτεια σε μέρη μάκρυνα. .

5. Τι θεωρείτε αναγκαίο για να υπάρξει αισθητική στην πόλη μας.

Μια αυστηρή Πολεοδομία που παρεμβαίνει για να προστατέψει αρχιτεκτονικά σύνολα . Θεωρώ αναγκαίο για μια καλύτερη ποιότητα ζωής να απαγορευτεί η κυκλοφορία αυτοκινήτων στην προκυμαία και να γίνει πεζόδρομος. Να στρωθεί πλακόστρωτο για ομορφιά / να μπορεί να κάθεται κάποιος να πίνει το καφέ του χωρίς το Βρουμ -Βρουμ των αυτοκινήτων και τα καυσαέρια . Όταν βλέπω την προκυμαία του Βόλου , της Καβάλας , των Χανίων /λέω γιατί να μην έχουμε και μείς μια τέτοια προκυμαία; Χρειάζεται ένα τολμηρό και μακρόπνοο σχέδιο .Τέλος αντί για μια ατέλειωτη και για μένα πια κουραστική σειρά βιβλίων και άρθρων για τα αρχοντικά να συλλεχτεί υλικό και να γίνει μια έκδοση από τον Σύλλογο Αρχιτεκτόνων ; από το Δήμο; με τα ωραία μοντέρνα σπίτια που υπάρχουν σπαρμένα στις γειτονιές της Μυτιλήνης κρυμμένα πίσω στην δεύτερη και τρίτη σειρά. σπιτιών δημιουργίες ικανών αρχιτεκτονων. (Φραντζέσκου, Σιφναίου –Dodson, , Πικιώνη κ.α. )