Search

Legal Centre Lesvos : Εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας στην περιοχή του Αιγαίου

Νέα αναφορά της Legal Centre Lesvos για τις ομαδικές απελάσεις στο Αιγαίο.

Από τον Μάρτιο του 2020, οι ομαδικές απελάσεις στο Αιγαίο έχουν μείνει ατιμώρητες. Η νέα αναφορά του Legal Centre Lesvos συνεισφέρει στην αύξηση των αποδεικτικών στοιχείων, στην κάλυψη από τα μέσα ενημέρωσης, στις εκθέσεις της κοινωνίας των πολιτών και σε άλλες έρευνες που έχουν τεκμηριώσει πώς οι ελληνικές αρχές εγκαταλείπουν σκόπιμα και συστηματικά εκατοντάδες μετανάστ(ρι)ες στη μέση του Αιγαίου, χωρίς τη δυνατότητα να καλέσουν για διάσωση, σε αχρηστευμένες, χωρίς κινητήρα λέμβους και σωσίβιες σχεδίες. Περαιτέρω η παρούσα έκθεση προορίζεται να χρησιμεύσει ως πηγή σχετικά με τους επιζώντες ομαδικών απελάσεων και φορέων αλληλεγγύης.

Σε συνέχεια της πρώτης αναφοράς του Legal Centre Lesvos, η παρούσα βασίζεται σε πρόσφατα πρόσθετα στοιχεία που παρείχαν οι επιζώντες των ομαδικών απελάσεων και υπογραμμίζει τον εκτεταμένο, συστηματικό και βίαιο χαρακτήρα αυτής της επίθεσης κατά των μεταναστών. Πέρα από τις σοβαρές παραβιάσεις του διεθνούς, ευρωπαϊκού και εθνικού δικαίου κατά των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η παρούσα αναφορά υποστηρίζει ότι τα χαρακτηριστικά του modus operandi των ομαδικών απελάσεων στο Αιγαίο ισοδυναμούν με εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας σύμφωνα με τα όσα ορίζει το άρθρο 7 του Καταστατικού της Ρώμης του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου.

Κάντε κλικ εδώ για ολόκληρη την αναφορά (στα αγγλικά)

Παρά τις αδιάσειστες αποδείξεις ομαδικών απελάσεων στο Αιγαίο, η εθνική και ευρωπαϊκή κοινότητα κάνουν τα “στραβά μάτια”, αποτυγχάνοντας να φέρουν τις αρμόδιες ελληνικές αρχές προ των ευθυνών τους, πόσο μάλλον άλλους φορείς που εμπλέκονται άμεσα ή έμμεσα στις ομαδικές απελάσεις. Αντιθέτως, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συντάχθηκε με τις βίαιες πρακτικές «διαχείρισης συνόρων και μετανάστευσης» που εφαρμόστηκαν στην Ελλάδα και επισφράγισε την υποστήριξή της με σημαντική οικονομική και υλική βοήθεια. Στο πλαίσιο της πανδημίας COVID-19 που εμπόδισε την Ελλάδα να πραγματοποιήσει «επίσημες» απελάσεις στην Τουρκία, οι ομαδικές απελάσεις λειτούργησαν ως ανεπίσημη εφαρμογή της συμφωνίας «ΕΕ-Τουρκίας» και άλλων διμερών συμφωνιών επανεισδοχής με την Τουρκία, οι οποίες αποτελούν μέρος της προσπάθειας ελέγχου των εξωτερικών συνόρων της Ευρώπης.

Είναι τόσες πολλές οι φορές που τόσο νομικές όσο και οργανώσεις υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων έχουν απαριθμήσει και καταγράψει τέτοιου είδους παραβιάσεις. Παρόλα αυτά έχουν αντιμετωπιστεί με εκκωφαντική σιωπή και αδράνεια, τρανό παράδειγμα της ελληνικής και της ευρωπαϊκής ευθύνης για τις ομαδικές απελάσεις. Μια τέτοια αδράνεια αποκαλύπτει πώς οι ζωές των μεταναστ(τρι)ών αντιμετωπίζονται όλο και περισσότερο ως αναλώσιμες, με έναν τρόπο που προσιδιάζει ιστορικά με τη διάπραξη θηριωδών εγκλημάτων.

Παρόλο που η συστηματική βία των pushbacks στο Αιγαίο είναι σκανδαλώδης, είναι ταυτόχρονα η λογική κατάληξη ενός απάνθρωπου και τιμωρητικού ευρωπαϊκού συνοριακού καθεστώτος, που εμποδίζει συστηματικά την πρόσβαση στην επικράτεια και το δικαίωμα στο άσυλο, που προτεραιοποιεί και χρηματοδοτεί το σύστημα περιορισμού σε «hotspot», κράτησης, απελάσεων, στρατιωτικοποίησης των συνόρων και αναπομπής, μέσω συμφωνιών αμφισβητήσιμης νομιμότητας, σε τρίτες χώρες. Ταυτόχρονα το ίδιο σύστημα διώκει τους μετανάστ(ρι)ες και τις οργανώσεις αλληλεγγύης με τρόπο που θολώνει τον βίαιο και ιμπεριαλιστικό ρόλο της Ευρώπης ως προς τις αιτίες μετανάστευσης.

Η απουσία εμπεριστατωμένων ερευνών, πόσο μάλλον πρακτικών βημάτων για την απόδοση ευθυνών όσον αφορά στις παραβιάσεις, αποτελεί σαφές σημάδι ότι οι ομαδικές απελάσεις καθίστανται μέρος της ελληνικής και ευρωπαϊκής μεταναστευτικής πολιτικής και εργαλειοποιούν τον ανθρώπινο πόνο με πράξεις ωμής κρατικής βίας με σκοπό την μείωση των μεταναστευτικών ροών, με οποιοδήποτε κόστος.

Σε αυτό το πλαίσιο, είναι σημαντικό να αναρωτηθούμε πώς θα μπορούσε να αποδοθεί δικαιοσύνη για τους επιζώντες εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας στο Αιγαίο, πολλοί από τους οποίους βιώνουν μέχρι και σήμερα ψυχολογικό τραύμα ως αποτέλεσμα αυτών των εγκλημάτων. Οι επιζώντες που έχουν έρθει σε επαφή με το Legal Centre Lesvos μιλούν για την ανάγκη ύπαρξης ασφαλούς διόδου προς την Ευρώπη. Η απόδοση δικαιοσύνης για τις ομαδικές απελάσεις ως εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας πρέπει να περιλαμβάνει τη δημιουργία ασφαλών και νόμιμων οδών προς την Ευρώπη, καθώς και την αποδυνάμωση, αποστρατιωτικοποίηση και διάλυση του βίαιου συστήματος των συνόρων της Ευρώπης